Według mitologii greckiej, najsłynniejszymi władcami byli Perseusz i Agamemnon. Nie da się przecenić miejsca, gdyż zapoczątkowało nazwę epoki mykeńskiej, której przypisuje się początek Grecji, a która trwała latach 1550 ÷ 1150 p.n.e. Władców określa się jako niezwykle walecznych, twardych, bezwzględnych i miłujących złoto.

Według jednej z hipotez, założycielem miasta był heros Perseusz, syn Zeusa i Danae, córki króla Argos, według innej ufortyfikował Mykeny. Najsłynniejszym królem był Agamemnon. Ciągłe podboje nowych ziem i przywożone z wypraw łupy, przyczyniały się do rozkwitu grodu.

A jednak zasłynął nie dzięki waleczności, lecz wątłej lecz niezwykle pięknej szwagierce, Helenie i wywołanej przez nią wojnie trojańskiej. Nie bez przyczyny określa się ją jako archetyp femme fatale, która ściąga na siebie i otoczenie wiele kłopotów.

Wielki Agamemnon, król Myken, zginął z rąk wątłej żony

Córka króla Sparty, Klitajmestra razem z ukochanym mężem Tantalem, cieszyła się przyjściem na świat wyczekanego synka. Pewnego dnia do pałacu przyjechał Agamemnon, władca oddalonego o 150 km, wielkiego grodu.

Tak zacnego gościa postanowił osobiście przywitać król Tyndareos, jednak już w bramie został zasztyletowany. Nie zważając na nikogo i nie mając litości nad nikim, Agamemnon udał się wprost do sypialni księżniczki, będącej jeszcze w połogu. Zabił Tantala i dzieciątko, roztrzaskując mu główkę o podłogę. Klitajmestrę zaś porwał do dalekich i nieznanych jej, Myken.

Młoda kobieta nigdy nie pokochała nowego męża. Ten zresztą nic nie robił by zdobyć jej przychylność, choć trzeba przyznać, że jako prawowitą żonę, ustanowił ją królową. Mieli razem czwórkę dzieci; Elektrę, Ifigenię, Orestesa i Chryzotemisę.

Elektra była podobno kobiecą kopią ojca, jej rude długie loki i zamiłowanie do sztuki wojowania sprawiały, że była oczkiem w głowie Agamemnona.

Ifigenia natomiast podobna była do matki i do niej była najbardziej przywiązana. Niestety właśnie ją król Myken poświęcić chciał, jako ofiarę błagalną. Bowiem, gdy chciał wyruszyć na podbój legendarnej Troi, nieprzychylne wiatry uniemożliwiały wypłynięcie z portu. Biedną Ifigenię od śmierci uratowała sama Artemida, jednak Klitajmestra właśnie wtedy zdała sobie sprawę, że musi zabić znienawidzonego męża.

Wojna trojańska trwała 10 lat. W tym czasie Klitajmestra ułożyła sobie życie na nowo, z Ajgistosem.

Mykeny

Zwiedzanie Myken

Przed rozpoczęciem zwiedzania warto wiedzieć, że liczne podboje dzielnych wojowników Myken w okresie brązu (3000 - 1200 r. p.n.e.) dosłownie ozłociły miasto. Był to gród bardzo bogaty, gdzie władcy upodobali sobie właśnie ten drogocenny metal.

Pierwszym archeologiem, który odkrył prastare wykopaliska w latach 1874 - 1876, był Heinrich Schliemann. Odkrył pięć bogato wyposażonych grobowców. Mówi się o wielu kilogramach złota, które stąd wywiózł, choć podobno jest to niewiele w porównaniu ze znaleziskami w legendarnej Troi.

Powrót Agamemnona do domu trochę trwał, więc wieści o wydarzeniu w międzyczasie dotarły do zamku. Wojownik wracał z branką Kasandrą, córką króla Troi. Kobieta, choć piękna, była wieszczką uznaną przez wszystkich za nie do końca świadomą tego co mówi na temat swoich przywidzeń. Jedna z wizji ukazała śmierć jej, Agamemnona i ich nowonarodzonych bliźniąt. Jak się później okazało, jej przywidzenia nie były urojeniami...

Klitajmestra przywitała męża w progu i zadbała o wszystkie obrządki; wielką ucztę z dobrym jedzeniem, świeżą pościel i odprężającą kąpiel. No właśnie, gdy potężny władca, podbijający wszystkie ziemie wokół, mordujący bez opamiętania największych bohaterów, rozebrany rozluźnił się w gorącej i pachnącej oliwkami i płatkami kwiatów, wodzie - w łaźni pojawiła się żona Klitajmestra.

Zarzuciła na niego ogromną sieć rybacką i spętanego zasztyletowała. Wg niektórych doniesień, dźgała bez opamiętania, wyrzucając z siebie złość wszystkich żalów i upokorzeń. Podobno ściany i podłoga były tak zbryzgane krwią, że przez wiele lat nie zdołano jej zmyć.

Tego wieczoru zamordowana została również Kasandra i jej dzieci.

Mur cyklopowy otaczający gród legendarnych Myken

Jan Parandowski, który napisał słynną "Mitologię", określił Mykeny jako ponure zamczysko, które otaczał mur z wielkich głazów. No właśnie - bardzo wielkich, tak wielkich, że trudno by powstał dzięki pracy rąk ludzkich.

Powstanie grodu, zwanego cytadelą, czyli dominującą nad otoczeniem twierdzą, przypisuje się cyklopom, czyli olbrzymom z jednym okiem.

Z jak wielkich głazów zbudowany został mur otaczający cytadelę, widać szczególnie przy tzw. słynnej Lwiej Bramie. Ogromne głazy skalne ułożone są mijankowo jak klocki Lego. Bez spoiny tworzą gruby i wytrzymały mur. Jednak ze względu na ciężar, obrobione i wygładzone kawałki skał trudne są do ułożenia bez nowoczesnych maszyn.

Powstanie muru wciąż pozostaje więc zagadką.

Grobowce szybowe w Mykenach

Najstarsze pochodzą z XVII w. p.n.e., gdy społeczeństwo paliło zwłoki zmarłych. Tylko władcy i najwyżsi dostojnicy budowali grobowce o bardzo charakterystycznej i unikatowej konstrukcji. Nazwa "grobowiec szybowy" nie jest przypadkowa. Do wnętrza prowadził bowiem tunel o głębokości 1 ÷ 5 m, wąski lecz długi, obudowany kamieniami. Sam grób miał kształt koła, otoczony skalnym murem.

W trakcie zwiedzania Myken warto zatrzymać się przy Grobowcu Szybowym A, B oraz tzw. Grobowcu Lwów, datowanych na XVI - XIV w. p.n.e. Podczas prac wykopaliskowych odkryto w nich złote maski i wiele innych cennych arcydzieł, które wystawione są w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach. W samych Mykenach odkryto ich dziewięć, z których pięć pokazanych jest na mapie w menu.

Warto wspomnieć właśnie teraz o słynnym Skarbcu Atreusza, zwanym Grobem Agamemnona. Opisany jest niżej, gdyż jest po omawianym rejonem, jednak też jest grobowcem. Powstał jednak znacznie później i jego budowla jest odmienna od szybowych, choć tu również do grobu prowadził tunel.

Lwia Brama w Mykenach

Jest najsłynniejszym miejscem na terenie wykopalisk i najchętniej fotografowanym.  Powstała w 1250 r. p.n.e. Stanowi główne wejście do Akropolu w Mykenach. Uważana jest za najstarszy w Europie przykład monumentalnej rzeźby. 

Samo wejście składa się z dwóch ogromnych kamiennych filarów i nadproża, na którym ustawiony jest trójkątny głaz z imponującą jak na tamte czasy, płaskorzeźbą. Przedstawione są na niej dwa lwy, wspierające się przednimi łapami na ołtarzach i wyciągającymi się wzdłuż minojskiej kolumny. Prostota reliefu i brak szczegółów zachwyca architektów. Bowiem przy tak ogromnych i masywnych budowlach, koronkowe rzeźby wyglądałyby groteskowo.

Zainteresowanie wzbudza także kształt płaskorzeźby. Trójkąt przejmuje obciążenie z górnej części muru i rozkłada, poprzez nadproże, na pionowe filary.

Natomiast fakt, że żadne inne wejście do Akropolu nie było upiększone, świadczy nie tyle o braku zamożności grodu, gdyż było wręcz przeciwnie, jednak o dążeniu do tego, co najważniejsze, czyli bezpieczeństwa - mur miał być przede wszystkim wytrzymały. 

Pałac minojski w Mykenach

W samym centrum twierdzy, znajdował się pałac, czyli siedziba władcy. Odkryto to pozostałości fresków ściennych. Ich tematem były walki lub postacie kobiece. Ściany zdobione były także stiukami a podłoga wysadzona płytami z kamienia gipsowego. Oczywiście pałac to także pomieszczenia gospodarcze, magazyny i domy mieszkalne.

Religijne centrum kultu w Mykenach

W trakcie badań stwierdzono bardzo duży wpływ Minojskiej Krety. Świadczą o tym freski, pieczęcie i złote pierścienie, ale przede wszystkim sposób odprawiania rytuału.

W obu przypadkach nie znaleziono budynków poświęconych wyłącznie kultowi co oznacza, że święte przedsięwzięcia odbywały się na wolnej przestrzeni lub na szczycie Akropolu.

W Mykenach odkryto starożytne świątynie, jednak z późniejszego okresu. Homer w swoich pracach wskazuje, że religia mykeńska kojarzona być powinna z kultem bohaterów i rytualnych pogrzebów.

Nie mniej jednak na terenie wykopalisk zidentyfikowano budynki, w których freski ścienne i znalezione przedmioty wyraźnie wskazują na kult bożków. Zarówno malowidła jak i tzw. dary wotywne zobaczyć można w miejscowym muzeum.

Skarbiec Atreusza czy Grób Agamemnona

Gdy w latach 1874 - 1876 Henrych Schliemann odkrywał Mykeny, znalazł tematyczny grobowiec, tzw. tholos, czyli budowlę na planie koła.

Największy i najbardziej imponujący ze wszystkich dziewięciu grobowców odkrytych w Mykenach, posiadał we wnętrzu ogromne ilości złota, szlachetnych kamieni i wyrobów z kości słoniowej. I choć wydawać by się mogło, że położenie budowli znacznie oddalonej od centrum twierdzy, sugerowałoby mniejsze znaczenie pochowanej tu osoby, archeolodzy dowodzą, że jest dokładnie odwrotnie.

Co więcej, niemiecki archeolog,  Henrych Schliemann uznał, że grób należy do najsłynniejszego władcy w historii Myken, czyli Wielkiego Agamemnona. Dziś wiadomo, że pochowano tu kogoś dużo wcześniej.

Nie mniej jednak musiała to być osoba ważna politycznie, bardzo bogata, najprawdopodobniej należąca do elity królewskiej.

Skarbiec Atreusza, gdyż tak się zamiennie nazywa grób Agamemnona, powstał pomiędzy 1350 a 1250 r. p.n.e. Zbudowany został w kształcie spiczastej kopuły powstałej dzięki specyficznej budowie. Otóż kolejne warstwy bloków, ze skały porowatej, cofano do środka grobowca tak, by powstała kopuła. Następnie ścięto wystające krawędzie i je wypolerowano w ten sposób, by powstała w miarę równa wewnętrzna powierzchnia kopuły.

Wrażenie robią liczby;

Wzdłuż wejścia o długości 36 metrów, ustawione są trójkątne ściany postawione z tego samego kamienia co grobowiec.

Nadproże drzwi o wymiarach 8,3 x 5,2 x 1,2 [m] waży... 120 ton!

Dwa ogromne bloki kamienne, ustawione pionowo, muszą przenieść nie tylko ciężar głazu ale i kopuły nad nim. Już wtedy, w XIII w. p.n.e. zauważono, że dzięki trójkątnej pustce nad nadprożem, siły powstające od ciężaru powyżej, rozłożą się wzdłuż boków trójkąta. Dzięki temu wielki kamień nie pęknie.

Ozdobę stanowiły dwie półkolumny w stylu minojskim przyklejone do elewacji.

Wewnętrzna średnica kopuły grobowca wynosi około 15 metrów, a wysokość 13,5 m.

Po prawej stronie znajduje się niewielka komora w której składano ciało zmarłego.

Natomiast główna komnata prawdopodobnie służyła jako miejsce do odprawiania obrządków rytualnych.

Cały grobowiec przykryty został warstwą gruntu, dzięki czemu z daleka wygląda jak naturalne wzniesienie z poziomu terenu.

Podziemna cysterna w cytadeli mykeńskiej

W północno - wschodnim narożniku mykeńskiej cytadeli, czyli dla zwiedzających - na tyłach wykopalisk archeologicznych, znajduje się wejście do podziemnego zbiornika wodnego. Jego powstanie datuje się na XIII w. p.n.e.

Zbiornik miał zapewnić mieszkańcom wodę na wypadek oblężenia. Źródło, zarówno w tzw. epoce brązu jak i obecnych, znajduje się około 360 metrów na północ i 13 metrów wzwyż. Do dziś zadziwia system doprowadzenia wody i jej filtrowania. Bowiem spływa ona do basenu o głębokości 5 m, dzięki rurociągowi ułożonemu wewnątrz skał, na końcu którego znajdują się rzadko rozmieszczone kamienie zatrzymujące wszelkie zanieczyszczenia.

linki powiązane ze stroną:

informacje dotyczące:

• położenia, 

• cen biletów,

• godzin otwarcia, 

• innych ważnych zabytków w na Korfu

znajdziesz w kafelkach poniżej