Tunel Eupalinosa na Samos

Za czasów panowania Peryklesa, a więc w VI w. p.n.e., w Pythagorion brakowało wody źródlanej. Władca postanowił poprowadzić, podziemnym tunelem, czystą wodę pitną ze źródła Agiades.

Tunel miał być poprowadzony przez górę Kastro o wysokości 237 m n.p.m. W tym celu sprowadził na wyspę Eupalinosa z Megary (Attyka zachodnia). Ten, mając do pomocy niewolników z wyspy Lesbos, zaczął drążyć tunel poziomy z dwóch przeciwległych stron. Oba tunele miały spotkać się w połowie drogi. Po 10 latach prac, okazało się, że w obliczeniach wystąpił błąd. Nitki minęły się o 1 metr, przy długości całego tunelu 1036 m.

Oczywiście obie części zostały połączone nitką pod kątem 90°. Dziś, w dobie komputerów i elektronicznych urządzeń, byłby to błąd nie do wybaczenia. Jednak o tunelu Eupalinosa mówi się, że jest to szczyt techniki, inżynierii budowlanej i wyliczeń matematycznych. Budowniczego nazwano pierwszym architektem. On sam zyskał wielką sławę i majątek.

Dziś miejsce to jest chętne odwiedzane. Wielu jest zawiedzionych miejscem, gdyż niczym się nie wyróżnia. Warto więc zainteresować się historią by wiedzieć jak ważne technicznie rozwiązanie tu zastosowano. Tunel ma 1 m szerokości i 1,75 m wysokości. Dno stanowi rów, którym płynęła woda. W czasach bizantyjskich został porzucony, dopiero w 1882 r. ponownie go odkopano.