Smocze domy na Evii

Nazwa "smocze domy" wynika z tego, że w momencie ich odkrycia stwierdzono, iż jako zbudowane z ogromnych, a co za tym idzie, niezwykle ciężkich głazów, nie mogły powstać przy użyciu rąk ludzkich.

Budowle, zawsze parterowe, choć niezwykle proste w konstrukcji, tworzą w rzucie kształt prostokąta. Ściany postawiono ze stosunkowo cienkich, czyli płaskich kamieni ułożonych jeden na drugim bez spoiwa. Ewentualne wolne przestrzenie wypełniono mniejszymi kamyczkami.

Otwór, czy to okienny czy drzwiowy, to najczęściej konstrukcja składająca się z dwóch pionowych filarów (które czasem były pomijane), oraz poziomej belki nadprożowej.

Szczególne zainteresowanie wzbudza natomiast strop. Ogromne, płaskie kamienie ułożone zostały tak, aby w kolejnych warstwach coraz mocniej zakrywały wnętrze. Konstrukcja wydaje się imponująca, gdyż ogromne płyty ułożone zostały z niezwykłą znajomością statyki budowli.

Cechą charakterystyczną smoczych domów jest pozostawiony pośrodku przekrycia otwór, przez które wpadało światło dzienne. Otwory były najczęściej długie i wąskie, ale zdarzyły się także okrągłe.

Chociaż wstępnie wydawałoby się, że te proste choć zbudowane z wiedzą konstrukcyjną budowle, sięgać będą kilku tysięcy lat p.n.e., historycy datują ich powstanie na V w. p.n.e., a nawet czas wczesno-hellenistyczny czyli między 336 a 30 rokiem p.n.e.

Przeznaczenie smoczych domów do dziś nie jest pewne.

Ponieważ ich położenie wydaje się strategiczne, zawsze wysoko, z wręcz nieograniczonym i nadzorczym widokiem, w momencie ich odkrycia uznano, że były schronami lub innymi budynkami o znaczeniu wojskowym. Później pojawiła się hipoteza, że były to mieszkania z zagrodami. Dziś przyjmuje się, że stanowiły budynki o znaczeniu religijnym.

Większość smoczych domów zachowała się do dziś w dobrym stanie. Najwięcej znajduje się w pobliżu miejscowości Styra i Karysta oraz na szczycie Ochi.

Dostępne są całodobowo, jednak zawsze prowadzi do nich kręta droga a później wspinaczka. Oznakowanie nie jest najlepsze, dlatego nie zaleca się poszukiwania smoczych domów późnym popołudniem.