W drugiej połowie XIX w. archeolodzy, w trakcie prac wykopaliskowych, odkryli pozostałości starożytnych budowli. Szybko też dowiedli, że było to serce demokracji i życia publicznego w VI w. p.n.e.
Miejsce wybrane przez starożytnych Ateńczyków, na Ancient Agorę, nie było przypadkowe. Ludność potrzebowała terenu, gdzie mogła spotkać się i podyskutować. Co więcej, szybko rozwijająca się cywilizacja wymagała miejsca na biblioteki, sądy, sklepy, organizowanie debat politycznych, wybory urzędników czy ich obradowanie. Rozległy plac leżący w bliskiej odległości od Agory, z niewielkim spadkiem umożliwiającym swobodny odpływ wody opadowej, okazał się trefem w przysłowiową dziesiątkę.
Dziś turystów zachwyca Hefajstejon i Stoa Attalosa. Z dawnej świetności miejsca praktycznie nic więcej nie pozostało. Z poziomu terenu mało co wystaje, potrzeba więc ogromnej wyobraźni i czasu by zrozumieć i odtworzyć specyfikę miejsca.
Warto w tym miejscu, gdy mowa jest o Agorze, miejscu sądów i zgromadzeń publicznych, wspomnieć o ateńskiej demokracji, która w obiegowej opinii stanowi pierwowzór demokracji.
Na początku Ateny rządzone były przez króla, którego władza była dziedziczona. Wiadomo jednak, że ma to swoje wady. Z czasem władza króla ustępowała na rzecz najpierw arystokratycznej oligarchii, później tyrani. Każda jednak z form nadal ograniczała swobodę obywateli.
W końcu, w VI w p.n.e. zmiany społeczne i reformy doprowadziły do narodzin demokracji. O losach polis (miasta) decydowali pełnoletni mężczyźni. Nadal jednak istniało niewolnictwo, a kobiety nie mogły brać czynnego udziału w życiu politycznym. Najważniejsze decyzjemężczyźni podejmowali w trakcie Zgromadzenia Ludowego. Posiedzenia odbywały się 40 razy w roku, najpierw na Agorze, gdy miasto jednak zaczęło się mocno zaludniać, na Pnyksie, a później w teatrze Dionizosa.
Mężczyźni w Atenach mieli prawo piastować urzędy publiczne w ramach tzw. Rady Pięciuset. Rada uchwalała porządek obrad Zgromadzenia Ludowego oraz przygotowywała propozycje uchwał, które później poddawano pod głosowanie. Miała też uprawnienia do kontrolowania urzędów i finansów miasta. Kadencja trwała jeden rok i można w niej było być tylko jeden raz. Członkowie nie byli wybierani, lecz losowani. Pracami Rady kierowali zmieniający się prytani. Zasada ta eliminowała jakąkolwiek korupcję.
Sądy ludowe składały się z 6 tys. członków losowanych na roczną kadencję. Spośród nich losowano konkretne osoby do konkretnej sprawy. Trybunały były liczne, składały się z 501 sędziów lub np. 1501 sędziów. Wykluczało to korupcję. Najważniejsze rozprawy przeprowadzała Rada Aeropagu.
Wybudowany w IV w. p.n.e. budynek przeznaczony był na mennicę, w której wybijano monety z brązu aż do II w. p.n.e. Niestety, do dzisiejszych czasów praktycznie nic nie zostało. Tym bardziej, że zdecydowana jego część znajduje się pod Kościołem Świętych Apostołów.
3. Studnia
W miejscu tym odkryto terakotowy rurociąg, którego powstanie datuje się na VI w. p.n.e. Archeolodzy przypuszczają, że było tu pomieszczenie mogące pomieścić dużą liczbę osób. Było to o tyle ważne, że na Agorę przyjeżdżali kupcy z bardzo odległych stron. Mogli się wiec tu odświeżyć, szczególnie gdy mocno dokuczał upał.
Zbudowana w V w. p.n.e., poza centrum Agory. Stoa była budynkiem długości 80 m, z portykiem z podwójnymi kolumnami. Mieściło się tu 16 pokoi. Prawdopodobnie mieszkali tu sędziowie i urzędnicy państwowi. Przy wejściu do jednego z pomieszczeń, znajdowała się tabliczka z napisem informującym, że mieszka tu urzędnik odpowiedzialny za finanse państwa. Znaleziono tu liczne monety, które potwierdzają komercję budynku. W II w. p.n.e. budynek został rozebrany, gdyż obok postawiono nowocześniejszy.
W 267 r. Herulowie napadli na Ateny, doszczętnie je plądrując. Rzymianie postawili więc mury obronne, które zaczynały się na Akropolu, biegły przez Stoę Attalosa, dalej zakręcając już do Biblioteki Hadriana. Stara, grecka Agora, została całkowicie pominięta. Rzymianie w ten sposób wyznaczyli nowe miasto. Mur nie był w całości wykonany z jednego materiału; postawiono dwie ściany z bloków marmurowych, części kolumn, pomników, które zostały zniszczone przez Herulów, a wnętrze wypełniono gruzem pozostałym po zniszczeniach wojennych.
Około 100 r. n.e. Rzymianin, Tytus Flawiusz Pantainos, syn szkoły filozoficznej, ufundował bibliotekę. Poświęcił ją bogini Atenie, panującemu tu cesarzowi Trajanowi i ludowi ateńskiemu. Budynek stanowił kulturalne i edukacyjne centrum Aten, jako głównego uniwersyteckiego miasta rzymskiego. Nad wejściem do biblioteki widniał napis: "Nie wolno zabierać książki, ponieważ biblioteka ma być otwarta od pierwszej do szóstej". Znaczy to, że księgi nie były wypożyczane, to tu należało spędzać czas na czytaniu, rozmyślaniu i dyskutowaniu.
W II w. Agora została mocno przebudowana. Jednym z przedsięwzięć było włączenie Aiakeionu oraz fontanny obok do nowo-powstałej Stoa Środkowej. Zburzeniu uległa Stoa Południowa gdyż teren wykorzystano na nowy kompleks. W ten sposób powstał największy budynek na Agorze, długości 150 m, z kolumnadami.
Na początku V w. n.e. postawiono tu budowlę o boku 30 m. Przechowywano tu zboże. Budowla poświęcona była Aiakowi, mitologicznemu królowi wyspy Egina.
W IV w. funkcjonowała tu zabudowana fontanna. Budynek był w kształcie litery L. Podwójna kolumnada tworzyła portyk, w którym można było schronić się przed słońcem. Dalej niski parapet oddzielał już tylko od fontanny. Wodę dostarczały kanały ułożone na grubości ściany. Była to największa fontanna, w tym czasie, w całym mieście.
Około 15 r. p.n.e. Marek Agryppa postawił na Agorze Agryppejon - Odeon, miał to być dar dla mieszkańców Aten. Budynek był rozległym, dwupoziomowym kompleksem w którym była sala wykładowa, koncertowa i teatralna. Orchestra była wyłożona marmurem, miała podnoszoną scenę, a widownia w kształcie półokręgu mieściła 1000 osób w 19 rzędach. Niestety, widownia szeroka na 25 m, bez pośrednich podpór, okazała się zbyt duża. Około 150 r. n.e. zawalił się dach niszcząc budynek. Odbudowując, zmniejszono widownię o połowę. Wejście oparto na ogromnych, rzeźbionych filarach. Przypuszcza się, że utrata tak wielkiej sali koncertowej spowodowała, że na stoku Akropolu, Herod Attyka postawił słynny Odeon Hadriana.
Przez Agorę biegły liczne drogi, ale jedna z nich była najważniejsza, zwana Dromod lub Panathenaic. Była to Święta Droga, której początek był w Keramejkos, a dokładnie w bramie zwanej Dipylonem, a która kończyła się na Akropolu. Tędy szła parada w trakcie Świąt Wielkich Panatenajów (co cztery lata), lub Małych Panatenajów (każdego roku). Koniec drogi, gdzie zaczyna się strome zbocze Akropolu, miało wybrukowane podłoże dużymi kamiennymi płytami. Ulica wykorzystywana była także do wyścigów rydwanowych czy jako plac treningowy dla młodych rekrutów ateńskiej kawalerii. Otwarte, kamienne rynny prawdopodobnie dostarczały wodę dla zwierząt.
W 594 r. p.n.e. Solon, dzięki reformom, wprowadził demokrację w Atenach. Powstał wtedy Sąd Ludowy tzw. Heliaja, jako jeden z najważniejszych organów państwa. Zbierał się na placu pod gołym niebem (z czasem zyskał budynek). Był sądem odwoławczym gdyż pozwalał odwołać się od decyzji urzędników. Z czasem kompetencje sądu ludowego poszerzyły się, stał się bowiem najwyższą instancją w Atenach. Najsłynniejszym procesem był związany z Sokratesem. Filozof został, w tym miejscu, sądzony za nieoddawanie czci bogom i nawoływanie młodzieży do wstrzemięźliwości seksualnej. Wprawdzie miał możliwość wymierzenia kary samemu sobie, wskazane było wygnanie na 10 lat, jednak Sokrates nie przystał na tą karę. W efekcie, podczas ponownej rozprawy został skazany na śmierć przez wypicie sykuty.
Wzniesiona w latach 159 - 138 p.n.e. dzięki królowi Pergamonu, Attalosowi II. Na dwóch kondygnacjach znajduje się podwójna kolumnada. Dalej znajdowało się 21 pomieszczeń sklepowych na każdym z pięter. Budowla została zniszczona podczas najazdu Herulów w 267 r. Zachowana tylna ściana stała się wtedy częścią muru miejskiego. Ruiny zostały odkryte w latach 1931 - 1953. Później dokonano rekonstrukcji obiektu dzięki datkom amerykańskim. Obecnie mieści się tu Muzeum Agory.
Agora miała granice bardzo formalnie wytyczone. Było to ważne, gdyż mieli tu wstęp tylko dorośli mężczyźni oraz nieskazani za niektóre przestępstwa, np. za złe traktowanie rodziców, nieobecność w służbie wojskowej, czy bezbożność. Dodatkowo granica wyznaczała terytorium publiczne, którego tereny nie mogły podlegać sprzedaży dla prywatnych osób.
W IV w. p.n.e. w Atenach, nauczał Sokrates, uważany za największego filozofa starożytności. Już za życia miał wielu uczniów, często bardzo jeszcze młodych. Agora natomiast była dostępna tylko dla mężczyzn pełnoletnich. Nauczyciel spotykał się więc z młodymi uczniami, w domu szewca o imieniu Szymon. Dowodzi się, że znaleziono tu nieformalne sale lekcyjne.
Fundamenty, które tu odnaleziono pochodzą z wczesnych czasów rzymskich. Sama budowla jednak datowana jest na V w. p.n.e. Świadczy to, że staro-grecka świątynia została przeniesiona i postawiona tu na "nowych" fundamentach.
5. Stoa Południowa II na Agorze w Atenach
Postawiona w drugiej połowie II w. p.n.e. Zastępowała Stoę Południową I. Charakteryzowała się prostotą, z pojedynczą kolumnadą wapienną w stylu doryckim. Jedyną ozdobą budynku była mała fontanna w tylnej ścianie.
Po budynku pozostały tylko kamienne płyty,
do których mocowane były stoły bankierów
We wschodniej części budynku znajdowała się długa hala z marmurową posadzką i kamiennymi płytami, do których przymocowane były drewniane meble. Przypuszcza się że urzędowali tu bankierzy. W zachodniej części były cztery pokoje oraz klatka schodowa prowadząca na niższy poziom.
W X w. n.e. wzniesiono tu kościółek na fundamentach antycznej świątyni nimf. Jest to jeden z najstarszych kościołów w Atenach. Wybudowano go na planie krzyża greckiego. Każde z ramion zakończono absydą. Niewielka kopuła, bo i kościółek jest mały, opiera się na okrągłym bębnie z wąskimi oknami. Takie rozwiązanie konstrukcyjne po raz pierwszy zastosowano właśnie tutaj, które później wielokrotnie kopiowano. Wewnątrz znajdują się ciekawe fragmenty fresków z XVII i XVIII w., dziś mocno zniszczone, cały czas jednak przyciągające uwagę.
W drugiej połowie XIX w. archeolodzy, w trakcie prac wykopaliskowych, odkryli pozostałości starożytnych budowli. Szybko też dowiedli, że było to serce demokracji i życia publicznego w VI w. p.n.e.
Miejsce wybrane przez starożytnych Ateńczyków, na Ancient Agorę, nie było przypadkowe. Ludność potrzebowała terenu, gdzie mogła spotkać się i podyskutować.
Co więcej, szybko rozwijająca się cywilizacja wymagała miejsca na biblioteki, sądy, sklepy, organizowanie debat politycznych, wybory urzędników czy ich obradowanie. Rozległy plac leżący w bliskiej odległości od Akropolu, z niewielkim spadkiem umożliwiającym swobodny odpływ wody opadowej, okazał się trefem w przysłowiową dziesiątkę.
Dziś turystów zachwyca Hefajstejon i Stoa Attalosa. Z dawnej świetności miejsca praktycznie nic więcej nie pozostało.
Z poziomu terenu mało co wystaje, potrzeba więc ogromnej wyobraźni i czasu by zrozumieć i odtworzyć specyfikę miejsca.
W drugiej połowie XIX w. archeolodzy, w trakcie prac wykopaliskowych, odkryli pozostałości starożytnych budowli. Szybko też dowiedli, że było to serce demokracji i życia publicznego w VI w. p.n.e.
Miejsce wybrane przez starożytnych Ateńczyków, na Ancient Agorę, nie było przypadkowe. Ludność potrzebowała terenu, gdzie mogła spotkać się i podyskutować. Co więcej, szybko rozwijająca się cywilizacja wymagała miejsca na biblioteki, sądy, sklepy, organizowanie debat politycznych, wybory urzędników czy ich obradowanie. Rozległy plac leżący w bliskiej odległości od Agory, z niewielkim spadkiem umożliwiającym swobodny odpływ wody opadowej, okazał się trefem w przysłowiową dziesiątkę.
Dziś turystów zachwyca Hefajstejon i Stoa Attalosa. Z dawnej świetności miejsca praktycznie nic więcej nie pozostało. Z poziomu terenu mało co wystaje, potrzeba więc ogromnej wyobraźni i czasu by zrozumieć i odtworzyć specyfikę miejsca.
Warto w tym miejscu, gdy mowa jest o Agorze, miejscu sądów i zgromadzeń publicznych, wspomnieć o ateńskiej demokracji, która w obiegowej opinii stanowi pierwowzór demokracji.
Na początku Ateny rządzone były przez króla, którego władza była dziedziczona. Wiadomo jednak, że ma to swoje wady. Z czasem władza króla ustępowała na rzecz najpierw arystokratycznej oligarchii, później tyrani. Każda jednak z form nadal ograniczała swobodę obywateli.
W końcu, w VI w p.n.e. zmiany społeczne i reformy doprowadziły do narodzin demokracji. O losach Polis (miasta) decydowali pełnoletni mężczyźni. Nadal jednak istniało niewolnictwo, a kobiety nie mogły brać czynnego udziału w życiu politycznym. Najważniejsze decyzje mężczyźni podejmowali w trakcie Zgromadzenia Ludowego. Posiedzenia odbywały się 40 razy w roku, najpierw na Agorze, gdy miasto jednak zaczęło się mocno zaludniać, na Pnyksie, a później w Teatrze Dionizosa.
Mężczyźni w Atenach mieli prawo piastować urzędy publiczne w ramach tzw. Rady Pięciuset. Rada uchwalała porządek obrad Zgromadzenia Ludowego oraz przygotowywała propozycje uchwał, które później poddawano pod głosowanie. Miała też uprawnienia do kontrolowania urzędów i finansów miasta. Kadencja trwała jeden rok i można w niej było być tylko jeden raz. Członkowie nie byli wybierani, lecz losowani. Pracami Rady kierowali zmieniający się prytani. Zasada ta eliminowała jakąkolwiek korupcję.
Sądy ludowe składały się z 6 tys. członków losowanych na roczną kadencję. Spośród nich losowano konkretne osoby do konkretnej sprawy. Trybunały były liczne, składały się z 501 sędziów lub np. 1501 sędziów. Wykluczało to korupcję. Najważniejsze rozprawy przeprowadzała Rada Areopagu.
Warto w tym miejscu, gdy mowa jest o Agorze, miejscu sądów i zgromadzeń publicznych, wspomnieć o ateńskiej demokracji, która w obiegowej opinii stanowi pierwowzór demokracji. Na początku Ateny rządzone były przez króla, którego władza była dziedziczona. Wiadomo jednak, że ma to swoje wady. Z czasem władza króla ustępowała na rzecz najpierw arystokratycznej oligarchii, później tyrani. Każda jednak z form nadal ograniczała swobodę obywateli.
W końcu, w VI w p.n.e. zmiany społeczne i reformy doprowadziły do narodzin demokracji. O losach polis (miasta) decydowali pełnoletni mężczyźni. Nadal jednak istniało niewolnictwo, a kobiety nie mogły brać czynnego udziału w życiu politycznym. Najważniejsze decyzjemężczyźni podejmowali w trakcie Zgromadzenia Ludowego. Posiedzenia odbywały się 40 razy w roku, najpierw na Agorze, gdy miasto jednak zaczęło się mocno zaludniać, na Pnyksie, a później w teatrze Dionizosa.
Mężczyźni w Atenach mieli prawo piastować urzędy publiczne w ramach tzw. Rady Pięciuset. Rada uchwalała porządek obrad Zgromadzenia Ludowego oraz przygotowywała propozycje uchwał, które później poddawano pod głosowanie. Miała też uprawnienia do kontrolowania urzędów i finansów miasta. Kadencja trwała jeden rok i można w niej było być tylko jeden raz. Członkowie nie byli wybierani, lecz losowani. Pracami Rady kierowali zmieniający się prytani. Zasada ta eliminowała jakąkolwiek korupcję.
Sądy ludowe składały się z 6 tys. członków losowanych na roczną kadencję. Spośród nich losowano konkretne osoby do konkretnej sprawy. Trybunały były liczne, składały się z 501 sędziów lub np. 1501 sędziów. Wykluczało to korupcję. Najważniejsze rozprawy przeprowadzała Rada Aeropagu.
Może chcesz coś dodać?
Albo się czymś podzielić?
wyślij e'mail na adres:
kontakt@zwiedzo-maniacy.pl
W Metroon przechowywano oficjalne, urzędowe pisma wagi państwowej. Miał tez inne przeznaczenie, otóż poświęcony był Matce Boskiej. Przyjmuje się jego powstanie na połowę II w. n.e. Znaleziono tu szczątki poprzedniej budowli, pełniącej rolę Starego Bouleuterion.
Nowy Bouleterion powstał w zamian starego. Nazwę swą wziął od Bule, Rady Pięciuset. Co roku nowi obywatele polis, przez rok, pełnili funkcje urzędnicze i decyzyjne. W tym budynku spotykali się codziennie by obradować. Wyjątkiem były świeta państwowe i przygotowania do nich.
Gdy około 508 r. p.n.e. stworzono demokrację, podzielono Ateńczyków na 10 nowoutowrzonych prytanii. Każda z nich miała nieprzypadkowe imię. Otóż wysłano do delfickiej wyroczni imiona 100 bohaterów, z których proszono o wybranie dziesięciu. Obywateli Aten podzielono na 10 plemion, święta każdego z nich odbywały się na cześć bohatera. Podział i punkt "Pomnik bohaterów" były niezwykle ważne. Otóż w dobie, gdy nie istniał komputer i telewizja, to tu wywieszano informacje dla danej części obywateli.
Hephaisteion wyróżnia się na całej Agorze, widoczny jest szczególnie nocą gdy pięknie podświetlony widoczny jest szczególnie ze wzgórzach wokół Akropolu. Świątynia ku czci Hefajstosa i Ateny jest najlepiej zachowanym przykładem świątyni doryckiej. Wybudowana została w drugiej połowie VI w. p.n.e. To, że tak pięknie zachowała się do dnia dzisiejszego zawdzięcza przede wszystkim tym, że gdy nastało chrześcijaństwo i związane z tym powszechne budowanie kościołów, do których jako budulec wykorzystywano elementy świątyń pogańskich bogów, Hephaisteion przekształcono w świątynię chrześcijańską.
Tholos należy do jednego z budynków administracji państwa. Wybudowany około 470 r. p.n.e. Okrągły kształt krył, sześć wewnętrznych kolumn podtrzymujących stożkowy dach.
Nie znaleziono wewnątrz ścian, co świadczy iż było tu jedno, okrągłe pomieszczenie. Domniema się, że grecki zwyczaj jedzenia na leżąco nie był tu możliwy do spełnienia. Były tu tylko ławeczki dla urzędników, co wymuszało spożywanie posiłków w pozycji siedzącej.
Nie mniej jednak budynek był bardzo ważny dla społeczności ateńskiej, to tu obradowała Rada Pięciuset (tzw. Bule). Urzędnicy ci wybierani byli raz na rok. Blue opracowywała wnioski Zgromadzenia Ludowego, jednak ostateczne decyzje podejmowało Zgromadzenie. Z Rady Pięciuset wybierano Kolegium 50 Prytanów, którzy przez miesiąc kierowali pracami Rady. Raz na dobę wybierany był przewodniczący, Prytan, który pełnił rolę głowy Państwa.
W Tholos senatorowie pełnili prace urzędnicze. Nawet w nocy przebywało tu 17 osób, by mogli radzić w sytuacjach nadzwyczajnych.
Budynek Royal Stoa powstał w VI w. p.n.e. i był siedzibą króla Archona oraz Rady Areopagu, która odpowiadała za sprawy religijne i przestępczość. Przed budynkiem Royal Stoa stał pomnik Themis, który reprezentował sprawiedliwość.
Świątynia Apollo powstała w drugiej połowie IV w. p.n.e. Świątynia poświęcona była Apollo Patroos, co znaczy Ojcowski. Wewnątrz budynku stał posąg Apollo.
Budynek powstał jako wotum dziękczynne za wygraną wojnę z Persami pod Platejami w 479 r. p.n.e. Nazwano Stoa Zeusa Wolności. Nie przypomina świątyni tylko stoę, a więc budynek z portykiem czyli zadaszeniem z rzędem kolumn.
Było to centralne miejsce starożytnych Aten. To z tego punktu mierzono wszystkie odległości. Zabytek został częściowo odkryty, w 1891 r., podczas budowy linii kolejowej. Nie przypuszczano wtedy jak wielkie jest to odkrycie. Dopiero wykopaliska w 1994 r, pozwoliły odnaleźć większą cześć ołtarza i go zidentyfikować. Spór o możliwość przeprowadzenia dalszych prac jest tematem ciągłych sporów gdyż wstrzymałoby to renowację linii kolejowej, która jest tu dla mieszkańców bardzo ważnym środkiem komunikacyjnym.
Kierując się z Agory w stronę dzielnicy Pnyx, mieszkańcy Aten mieli swoje mieszkania i warsztaty. Wykonywali tu wyroby z metalu, figurki z terakoty oraz rzeźby z marmuru i wszelakiego kamienia. Były to małe budynki, których ściany, postawione na kamiennych fundamentach, wykonane były z suszonych na słońcu borowinów. Posadzki, w większości były gliniane, tylko niektóre zdobione mozaikami. Odkryto tu jedną większą budowlę, której długi korytarz otoczony był małymi, kwadratowymi pokojami, a na tyłach było małe podwórko. Przypuszcza się, że było to więzienie dla skazanych za przestępstwa polityczne. Nie ma jednak dowodu na to przypuszczenie.
Jeśli dotarłeś /-aś aż tutaj, oznacza, że strona Cię zaciekawiła.
Proszę o niewiele, o polubienie 😇
Więcej informacji w Przewodniku Ateny dostępnym na stronie: Przewodnik po Atenach