Powiązane linki

Kos to ulubiona, wakacyjna wyspa. Praktycznie od początku kwietnia do końca września piękna pogoda jest tu gwarantowana. No, może z wyjątkiem miesięcy letnich, gdy temperatura w cieniu przekracza 30 ºC. Wówczas bowiem dla wielu jest zbyt upalne by zwiedzać. Ale nawet wówczas wyspa gwarantuje udane wakacje; przy hotelowym basenie lub na plaży z turkusowo czystą wodą, natomiast wieczorne spacery lub biesiady w tawernach są tu wyjątkowo klimatyczne.

Jest jednak kilka aspektów, które szczególnie od kilku sezonów, budzą niepokój wśród miłośników greckich wakacji. Jednym z nich są

trzęsienia ziemi na Kos

które występowały i będą występować. Grecja położona jest pomiędzy dwiema dużymi płytami tektonicznymi; afrykańską i euroazjatycką. W uszczegółowieniu, Morze Egejskie, na którym leży wyspa Kos, należy do aktywnego sejsmicznie obszaru.

Co jakiś czas pojawiają się informacje o lekkich wstrząsach, niezagrażających życiu. Podobno drobne ruchy ziemi pojawiają się co kilka dni, silniejsze co kilka miesięcy. Najczęściej są to takie, do których mieszkańcy przywykli i nie zwracają na nie zbytniej uwagi. Nie znaczy to, że nie monitorują sytuacji i nie są na nie przygotowani.

Grecja posiada zaawansowany system kontrolowania obejmujący, rozmieszczoną po całym kraju, sieć stacji sejsmicznych rejestrujących drgania ziemi. Non stop, dzień i noc, stacje GPS śledzą ruchy skorupy ziemskiej, co na bieżąco analizowane jest przez naukowców i odpowiednie służby, odpowiedzialne za zarządzanie kryzysowe. Wypracowany system wczesnego ostrzegania pozwala na podjęcie działań prewencyjnych, jak chociażby ewakuacja ludzi z zagrożonych terenów.

Edukacja ma ogromne znaczenie, także w przypadku możliwości wystąpienia trzęsienia ziemi. Stąd Grecja już w przedszkolu i szkole wprowadziła programy dostosowane do wieku dzieci.

Jeśli obawiasz się trzęsienia ziemi w miejscu do którego jedziesz, zaznajom się z instrukcją postępowania zamieszczoną na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Warto też  przed wyjazdem zarejestrować się w systemie Odyseusz, dzięki któremu w razie jakiejkolwiek katastrofy, odpowiednie służby wiedzą gdzie przebywasz.

Trzęsienia ziemi na Kos w XX wieku

Do bardzo silnych i dramatycznych w skutkach wstrząsów doszło 23 kwietnia 1933 roku. Intensywność trzęsienia zakwalifikowana została, jako ekstremalna. Na domiar złego, ognisko posadowione było na głębokości około 15 km, czyli stosunkowo płytko. Dla porównania: wcześniejsze pojawiały się na głębokości 115 km.

Miasta: Kardamena i Kos zostały prawie zrównane z ziemią. W stolicy zburzonych zostało 90% budynków. Do dziś wszelkie opisy wielu zabytków wspominają o zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w 1933 roku. Niektóre zostały odbudowane, niektóre nie.

Nie obyło się bez ofiar śmiertelnych. Skala jest ogromna. Oficjalna liczba śmierci wynosi 181, jednak w uzupełnieniu podawana jest ze znakiem "+" lub jako przedział od... do kilkuset.

Chociaż centrum trzęsienia był w pobliżu miasta Kos (z zarejestrowanych 181 zgonów, 178 odnotowano w stolicy wyspy), zasięg trzęsienia był o wiele większy. Przykładowo, na pobliskiej wyspie Nissyros zginęło wówczas od 20 do 100 osób.

Choć nie potwierdzone, istnieją doniesienia, że doszło wówczas do lokalnego tsunami w mieście Kos o wysokości od 2 do 3 m. Nie ma na ten temat dokumentów, ale mieszkańcy opowiadali, że w porcie doszło do cofnięcia brzegu morza o kilka metrów, co jest typowym zjawiskiem przed tsunami.

Jest to o tyle ważna informacja, że w razie pojawienia się trzęsienia ziemi, wychodzenie na plażę może być tragiczne w skutkach.

Kolejne, znaczące trzęsienie ziemi na Kos uznaje się to, które nawiedziło wyspę około 1:00 w nocy z 20 na 21 lipca 2017 roku, czyli w środku letniego sezonu, gdy wyspa pełna była wczasowiczów. Zginęło wówczas dwóch turystów: Szwed i Turek, którzy będąc w hotelu siedzieli w barze, nad którym zawalił się dach. Wiele budynków, szczególnie w stolicy Kos, zostało uszkodzonych. Dziś, większość z nich została piękne odnowiona.

Przykłady zniszczeń obiektów w stolicy wyspy Kos:

Bardzo ucierpiał port w stolicy wyspy. Mocno popękany chodnik utrudniał spacerowanie, często stwarzał zagrożenie, szczególnie dla spacerujących dzieci. Obecnie jest już naprawiony i wzmocniony. Wysadzany palmami z pięknie i równo ułożoną kostką chętnie jest odwiedzany przez turystów tym bardziej, że można tu zakupić ciekawe wycieczki statkiem. Oferta jest bardzo różnorodna.

Ciekawostką i nowością jest odsłonięta kotwica. Wcześniej, nie jest znana data i okoliczności pozostawienia, leżała na dnie portu. Podczas remontu została wydobyta, oczyszczona i zakonserwowana. Położona na mozaice wykonanej metodą typową dla czasów starożytnych, zdobi port.

W kościele Agia Paraskevi, znajdującym się w centrum miasta Kos, popękał tynk. Konstrukcja budynku została sprawdzona i naprawiona. Odmalowana elewacja cieszy mieszkańców i turystów.

Na terenie Gymnasium, starożytnego terenu ćwiczeń sportowych, przewróciło się kilka kolumn z belką wieńczącą. Nigdy nie zostały postawione z powrotem, jedynie opracowania lub pocztówki wydane przed lipcem 2017 roku ukazują tą niewielką różnicę; stojące lub leżące kolumny.

Na placu przy Platanie Hippokratesa, stoi Meczet Hassana Paszy. Zniszczeniu uległa konstrukcja fontanny, w której, zgodnie z tradycją muzułmańską, wierni obmywają się przed wejściem do świątyni oraz minaret, czyli wieża. Teren po fontannie został oczyszczony, natomiast minaret zabezpieczony przed zawaleniem.