Historia Evii

Czasy Antyczne

Historia wyspy jest w dużej mierze związana z historią głównych miast; Chalkidy i Eretrii.

Oba miasta-państwa zwane Polis, zostały zasiedlone przez Jonów, starożytne plemię które około drugiego tysiąclecia p.n.e. przybyło do dzisiejszej środkowej i południowej Grecji, na Sycylię oraz na wybrzeże Macedonii.

Ludność, która podróżowała pomiędzy wyspami i kontynentami, otworzyła i umożliwiła handel z cywilizacją zachodnią.

Chalkida i Eretria były ważnymi Polis w całym rejonie Morza Śródziemnego.

Fakt potwierdza, że opracowana przez Eubeę skala wag i miar była stosowana do końca VII wieku p.n.e. wśród miast jońskich, także w Atenach.

Uznaje się także, że ok. 775 – 750 roku p.n.e. po raz pierwszy zastosowano grecki alfabet właśnie na Evii.

Chalkida i Eretria były potężnymi miastami, choć rywalizującymi to jednak początkowo żyjącymi w zgodzie.

Jeden z najwcześniejszych poważnych konfliktów militarnych w historii Grecji miał miejsce między wspomnianymi Polis, znany jako wojna lelantyńska, w której wzięło udział również wiele innych greckich miast-państw.

W 490 r. p.n.e. Eretria została doszczętnie zniszczona przez armie perskie, a jej mieszkańcy wzięci w niewolę i wywiezieni do Persji. I, chociaż miasto zostało odrestaurowane po bitwie pod Maratonem, już nigdy nie odzyskało dawnej potęgi.

W 480 r. p.n.e. Persja zajęła całą Eubeę, jednak już rok później, po decydującej porażce w bitwie pod Platejami, Persowie wycofali się ze wszystkich swoich posiadłości w Eubei.

W kolejnych latach oba miasta stopniowo traciły wpływy na rzecz Aten.

Eubea stała się ważnym źródłem zboża i bydła, a kontrola nad wyspą pozwalała Atenom zapobiegać inwazjom i chronić własne szlaki handlowe.

W 446 r. p.n.e. Ateny osiedliły w Chalkidzie około 4000 Attyków, co stopniowo, ale w efekcie całkowicie uzależniło wyspę od Aten.

Kolejna walka między Eubeą a Atenami wybuchła w 446 r. Pod wodzą Peryklesa, Ateńczycy stłumili powstanie i zdobyli Histiaję, miasto na północy wyspy, aby założyć tam własną osadę.

Do 410 r. p.n.e. wyspie udało się odzyskać niepodległość.

Eubea uczestniczyła w sprawach greckich, aż do momentu, gdy w 338 r. p.n.e. dostała się pod kontrolę Filipa II Macedońskiego.

W II w. p.n.e. Evia została włączona do Republiki Rzymskiej.

Ciekawostką jest, że w 322 r. p.n.e. zmarł na Evii Arystoteles. Około rok wcześniej przyjechał z Aten do matki, do rodzinnej posiadłości w Chalkidzie.

Od wczesnego okresu hellenistycznego, czyli od śmierci Aleksandra Wielkiego, króla Macedońskiego w 323 r. p.n.e., do późnego okresu Cesarstwa Rzymskiego wyspa była zorganizowana w ramach Ligi Eubejskiej.