Artemisio na północy wyspy Eubea

to nadmorska miejscowość położona na północnym wybrzeżu Eubei. Zapisywana jest różnie: Artemisio, Artemizion, Artemizjon. Nie mniej jednak, wspominając o ważnym wydarzeniu: Bitwie pod Artemizjonem, brany jest pod uwagę rozległy teren wokół osady, włączając przyległy obszar morski.

Przebieg Bitwy pod Artemizjonem

W sierpniu 480 r. p.n.e. na północnym wybrzeżu Evii, w pobliżu przylądka Artemisio, doszło do morskiej bitwy pomiędzy Persją a Grecją.

Cieśnina Artemisio była miejscem pierwszej wielkiej bitwy morskiej pomiędzy Grekami i Persami.

Powstrzymanie inwazji Persów zostało zaplanowane dwukierunkowo;

• lądowej w wąwozie termopilskim, której zadaniem było obrona ziem Grecji środkowej, oraz

• morskiej w okolicach Artemisio, która broniłaby wejścia do Cieśniny Eubejskiej.

Bliskie położenie obu działań miało na celu wzajemną łączność i ewentualną pomoc.

Przeciwko 1200 okrętom Perskim dowodzonych przez Kserksesa, stanęło około 300 statków greckich. W zależności od źródeł, powyższe liczby są różne. Zawsze podkreślone są nierówne siły obu ze stron.

Sprzyjającą dla Grecji okolicznością była burza na którą natknęły się okręty Perskie gdy płynęły w stronę Eubei. Będąc na nieznanych terenach, bez wiedzy o tutejszych prądach morskich, Persja straciła ok. 200 galerii.

Bitwa morska pod Artemizjonem rozpoczęła się w trzecim dniu walki lądowej w Termopilach. Przed jej rozpoczęciem dotarła wiadomość, że choć Persja ma znaczącą przewagę liczebną, do chwili obecnej nie udaje się jej sforsować broniących ziem Greków.

Gdy perskie okręty zbliżały się do Eubei, zgodnie z planem greckie siły zablokowały szlak tuż przy kanale Oreos (dziesiejszej Oreoi). Persom nie udało się przebić.

Persja podjęła próbę zaatakowania z drugiej strony. Wysłała 200 statków by okrążyły wyspę i uderzyły z drugiej strony.

Historia się powtórzyła: silna burza pochłonęła wszystkie galerie.

Mimo strat po stronie Persji, ta wciąż miała przewagę liczebną w okrętach. Kolejne dni walki nie przyniosły triumfu dla żadnej ze stron.

Trzeciego dnia dotarła wieść o klęsce pod Termopilami.

Informacja ta skłoniła dowódcę do podjęcia decyzji o nocnym wycofaniu się floty na południe. Okręty dotarły do Zatoki Sarońskiej w pobliżu Salaminy, gdzie wzmocnione siłami ateńskimi i innych państw, przygotowały się do dalszych działań wojennych.

Ciekawą wydaje się historia nurka i jego córki, którą ojciec odpowiednio wykształcił w sztuce nurkowania. Oboje zostali zwerbowani przez Kserksesa, by pomogli utrzymać bezpiecznie okręty na nieznanych wodach.

Oboje nurkowie, kiedy rozpętała się burza, zanurkowali i odcięli kotwice wielu perskich galerii. Te rozbiły się o skały wybrzeża.